"Producenten wilden geen ‘afval’ in hun producten"

"Wilfred en ik spraken elkaar zo nu en dan op zakelijke evenementen”, begint Ton. “In 2009 belde hij mij op. ‘Ton’, zei hij, ‘ik draag jouw visitekaartje al jaren met me mee. Ik wist dat het ooit van pas zou komen’. Vervolgens vroeg Wilfred of ik Van Werven wilde adviseren over de plastic recycling. Die activiteit bestond destijds vier jaar en maakte geen winst. De familie wist dat er iéts moest veranderen. Maar stoppen, dat komt niet in het woordenboek van Van Werven voor.”

Praktisch

“Ik stemde in met zijn voorstel en ging met een advies aan de slag.” Lachend: “Ze hadden verwacht dat ik de loodsen in zou stappen om het recyclingproces te bekijken, maar dat deed ik niet. Er was door de mensen van het eerste uur al veel ontwikkeld. Zij hadden veel meer verstand van plastic en de recyclinginstallaties dan ik. Ik richtte mijn advies op het businessmodel. Daarna overtuigde ik de familie van Werven: probeer het nog één jaar, dan zou je break-even moeten kunnen draaien. Jan van Werven vroeg, praktisch als hij is, of ik het advies zelf wilde uitrollen. Daar zei ik geen nee tegen. Ik geloofde in mijn advies, dus durfde ik het ook uit te voeren. In januari 2010 startte ik als interim-directeur in Biddinghuizen.”

Op reis

“Het was destijds moeilijk om recyclaat te verkopen. Producenten wilden geen ‘afval’ in hun producten stoppen: dat was hoe ze ons recyclaat in die tijd bestempelden. In die tijd ging er veel plastic afval naar China. Om te zien hoe het daar werd behandeld én om te kijken of daar wel een markt voor het plastic, reisde ik in april 2010 af naar het land. Ik had snel door dat dat geen optie was. Het was daar één grote bende.” Ton vertelt hoofdschuddend verder. “Chinese handelaren namen zowel slechte als goede plastic balen mee. Voor goede balen moesten ze betalen, voor slechte balen krégen de handelaren geld. Daarmee betaalden ze het transport. Zodra de containers bij recyclers in China aankwamen, gooiden ze alle slechte balen over de ‘schutting’. Alleen het goede plastic werd gerecycled en de rivieren bestonden niet meer uit water, maar uit afval. Bizar. Ik dacht meteen: hoe het hier gaat, kán niet lang meer zo doorgaan. Na mijn reis kozen we samen bewust voor positionering en afzet in Europa. We legden contact met mogelijke klanten en vertelden hun dat recyclaat de toekomst is; dat het slim is om een voorsprong op te bouwen ten opzichte van concurrenten.”

Verbranding

Op het moment dat afnemers doorkregen hoe goed ons recyclaat in te zetten is, hadden wij te weinig input vanuit de Nederlandse markt. “In die tijd was er te veel verbrandingscapaciteit en was verbranden goedkoper dan recyclen – nu nog steeds, trouwens. We bedachten dat we dan maar naar het buitenland moesten, waar verbranden of storten wel veel geld kost. Eerst begonnen we in Engeland en toen in België. Daar sorteerden en shredderden we de plastics, waarna we het naar Biddinghuizen vervoerden. In 2017 sloot China van de een op de andere dag haar grenzen voor plastic afval. Precies zoals ik in 2010, tijdens mijn reis, had zien aankomen. Na het sluiten van de Chinese grenzen durfden we meer te investeren. We plaatsten was- en maallijnen op álle buitenlandse vestigingen. Niet alleen in Engeland en België, maar ook in Ierland, Polen en Zweden. Vol goede moed gingen we 2020 in. Toen kregen we geheel onverwachts te maken met het coronavirus en extreem lage olieprijzen. Opnieuw werd afzet een probleem. Maar waar in 2020 de afzet in elkaar zakte, kunnen we nu alles verkopen tegen hogere tarieven. Het geeft nog eens duidelijk weer hoe de markt in haar puberteitsfase zit en nu grote stappen maakt in professionalisering.”

Ambities

“Ik heb altijd in de toekomst van plastic recycling geloofd. Toch zeiden buitenstaanders soms tegen mij: ‘ik snap niet dat je aan deze kar blijft trekken’. Dat we na zestien jaar eindelijk winst gaan draaien, voelt bijna onwerkelijk. Prachtig dat het dan toch lukt! Ik ben dankbaar dat ik hieraan bij mocht dragen én dat we hiervoor de portemonnee van de familie van Werven tot onze beschikking kregen. We konden dit alleen met een enthousiaste groep medewerkers bereiken. Samen hebben we hard gewerkt om alles mogelijk te maken. We hebben een geweldig bedrijf neergezet. Op dit moment lobbyen we voor recycled content: een verplicht percentage recyclaat in plastic producten. Hiermee wordt de prijs van primaire grondstoffen losgekoppeld van de prijs van recyclaat en creëren we twee aparte markten. Dat zou natuurlijk optimaal zijn. Ook zien we alweer kansen voor nieuwe joint ventures in Europa. Door te blijven investeren, kunnen we ons volume verdubbelen. Het is mijn droom om nog twee keer zo groot te worden. Al red ik dat natuurlijk niet in de twee jaar voor mijn pensioen. Wat mijn ambities betreft, zou ik aan het werk kunnen blijven tot ik een héél oud en rimpelig mannetje ben”, lacht Ton.